Fjarri sanni að álfyrirtækin nýti sér skattalöggjöfina með óeðlilegum hætti

Í Kastljósi Ríkissjónvarpsins, miðvikudaginn, 20. mars, var því m.a. haldið fram að Alcoa Fjarðaál og Norðurál kæmu sér hjá því að greiða tekjuskatt hér á landi. Af þessu tilefni vilja Samál koma eftirfarandi á framfæri: 

Álfyrirtækin starfa í fullu samræmi við íslensk lög, reglur og fjárfestingasamninga sem þau hafa gert við íslenska ríkið. Í samræmi við ákvæði skattalaga greiða fyrirtæki með mikla skuldsetningu vegna uppbyggingar og mikilla fjárfestinga ekki tekjuskatt meðan verið er að fjármagna fjárfestingarnar. 

Þetta á við um Alcoa, sem er ungt fyrirtæki á Íslandi og enn að fjármagna uppbyggingu sína hér á landi. Alcoa greiddi þó engu að síður fyrirframgreiddan tekjuskatt, um einn milljarð króna, árin 2010 - 2012 í samræmi við samkomulag við ríkisstjórn Íslands. 

Umfjöllun Kastljóss á að engu leyti við um Norðurál á Grundartanga, sem undanfarin ár hefur verið meðal hæstu greiðenda á opinberum gjöldum hér á landi og sá lögaðili sem hæstu gjöldin greiddi á síðasta ári fyrir utan ríki og fjármálastofnanir. Þar af var tekjuskattur 1.534 milljónir, fyrir utan fyrirframgreiddan tekjuskatt og raforkuskatt. 

Rio Tinto Alcan á Íslandi hf., sem rekur álverið í Straumsvík, greiddi 33% tekjuskatt til ársins 2005 samkvæmt upphaflegum fjárfestingarsamningi álversins. Námu þær greiðslur frá 4 til 14 milljónum dollara á hverju ári, a.m.k. aftur til ársis 1997, eða um 500-1.800 milljónum króna á núverandi gengi. Undanfarin fimm ár hefur Rio Tinto Alcan á Íslandi greitt alls 5,2 milljarða króna í tekjuskatt eða um 1 milljarð á ári að jafnaði. 

Erlendar fjárfestingar í áliðnaði á Íslandi hafa gefið góða raun og fjarri lagi að fullyrða að fyrirtæki í þessari grein leggi of lítið til hagkerfisins. Þau hafa skotið nýrri stoð undir efnahagslífið og standa undir fjórðungi útflutingstekna. Innlendur virðisauki af starfsemi þeirra var um 100 milljarðar á síðasta ári og munar um minna. Þá hafa fyrirtæki í greininni greitt um 4-5 milljarða á ári í opinber gjöld síðustu ár. Á árinu 2012 greiddu íslensku álfyrirtækin 14,5 milljarða króna í laun og launatengd gjöld og stóðu undir 20 prósentum allra fjárfestinga í landinu, fyrir sem nemur 30 milljarða króna. 

Það er fjarri öllu sanni að álfyrirtækin nýti sér skattalöggjöfina með óeðlilegum hætti og afar leitt að Ríkisútvarpið skuli ýja að slíku í umfjöllun sinni.